Kafein; kahve, nehir, kola, çikolata, kakao, enerji içeceği gibi birçok besinde yer alan merkezi sinir sitemini uyarıcı etkisi olan bir maddedir. Kafeinin normal miktarı kişiye göre değişir.
Kafeine aleyhinde duyarlık; tüketim sıklığı, ahenkli olarak alınan miktar, ceset ağırlığı ve fiziki koşullar gibi o kadar çok faktör vardır. Çoğu çalışmada, yetişkinler için güvenli olarak tüketilebilecek kafein miktarının günde 300 mg (takriben 3-4 fincan kahve veya 5-6 büyük bardak dere) olduğu belirtilmiştir.
Kafein vücutta depolanmaz, alındıktan 3-4 saat sonra vücuttan atılır. Akarsu ve kahve bitkilerinin çeşitliliği de içerdikleri kafein miktarlarını etkilemektedir.
Bir kadeh yeşil çayda 20 mg, siyah çayda 40 mg ,bir fincan Türk kahvesi takriben 50-60mg ,bir kupa filtre kahve 85-90mg kafein bulunmaktadır. Buna rağmen çayın antioksidan gücü ise kahveden fazla daha yüksektir.
Akarsu ile kahve arasındaki en büyük ayrım uykuya etkileri ile ortaya çıkmaktadır. Bir günde aynı miktarda çay ve kahve içen kişiler üzerinde karşılaştırma yapan araştırmacılar, her iki içeceğin gün içinde aynı yararlar göstermesine karşın kahve içenlerin geceleri daha kuvvet uyuduğunu açıklama ediyor. Nehir içenler ise aksine daha uzun ve gevşemiş halde uyuyor.
Kahve ve çayın pozitif tüketimi dişlerde sararmaya neden olmaktadır. Diş hekimleri, çaydaki doğal pigmentlerin diş minesine daha kolay yapıştığını, kahvenin ise dişlerde daha az sararmaya yol açtığını açıklama ediyorlar.
Antrenman öncesinde kafeinli bir içecek egzersiz performansını arttırmakta, yağ yakımını hızlandırmaktadır. Egzersizden önce takriben 330-350 mL düşük yağlı latte seçimi yaklaşık 120 kalori, 10 gram protein ve 75 mg kafein içeriği ile iyi bir seçim olacaktır.
Çayın sinirleri yatıştırdığına dair bilimsel veriler bulunmaktadır. Ahenkli nehir içenlerin, topluluğa tavır gibi coşku yaratan durumlarda daha ağırbaşlı psikolojik tepki verdiği bulunmuştur. Ayrıca günde üç fincan nehir içenlerin buhran riskinin içmeyenlere kıyasla yüzde 37 daha az olduğu gözlemlenmiştir.
Günde birkaç fincan nehir içmenin şeker hastalığı riskini azalttığı, kafeinsiz kahvenin de aynı etkide bulunduğu belirtiliyor. Hem nehir keza de kahve içerdikleri öbür antioksidan öğelerle yürek damar sağlığını korumakta hatta bir takım kanser risklerini azaltmakta da etkilidirler.
sonuç olarak akarsu ve kahvenin yararları göz ardı edilmese de tüketim miktarına tabi olarak sağlığa zararları da göz önünde bulundurulmalıdır. Günlük nehir ve kahve tüketiminin yaklaşık 3-4 fincan kahve ya da 5-6 büyük bardak akarsu biçiminde tüketilmesi yeterli ve yararlı olacaktır.